Giới hạn tuổi kho nổi treo cờ nước ngoài hoạt động tại Việt Nam: Nên hay không?

(GTVT Online) - Không bị chi phối bởi những quy định khắt khe về tuổi, các kho nổi treo cờ nước ngoài đang có nhiều lợi thế khi hoạt động trên vùng biển Việt Nam. Đấy là chưa kể đến những rủi ro liên quan đến môi trường mà những kho nổi này có thể mang lại.

Trong một nỗ lực “xiết tuổi tàu nhập khẩu” nhằm trẻ hóa đội tàu, qua đó tăng chất lượng đội tàu biển quốc gia, Nghị định số 29/2009/NĐ-CP ngày 26/3/2009 của Chính phủ về đăng ký và mua, bán tàu biển đã ra đời. Điều 9 của Nghị định này quy định rõ: Trường hợp đăng ký lần đầu tại Việt Nam, tàu biển đã qua sử dụng phải có tuổi tàu tính từ năm đóng tàu không quá 10 tuổi đối với tàu khách và không quá 15 tuổi đối với các loại tàu biển khác.

Trường hợp đặc biệt phải do Bộ trưởng Bộ GTVT quyết định, nhưng không quá 5 tuổi đối với mỗi loại tàu biển quy định.Theo quy định tại Điều 11, 12 Bộ luật HHVN thì tàu biển là tàu hoặc cấu trúc nổi di động khác chuyên dùng hoạt động trên biển (không bao gồm tàu quân sự, tàu công vụ và tàu cá). Tàu biển Việt Nam là tàu biển đã được đăng ký trong Sổ đăng ký tàu biển quốc gia Việt Nam hoặc từ khi được cơ quan đại diện ngoại giao hoặc cơ quan lãnh sự của Việt Nam ở nước ngoài cấp giấy phép tạm thời mang cờ quốc tịch Việt Nam.

Tàu biển Việt Nam có quyền và nghĩa vụ mang cờ quốc tịch Việt Nam. Chỉ có tàu biển Việt Nam mới được mang cờ quốc tịch Việt Nam. Như vậy, khá nhiều kho chứa dầu nổi ngoài khơi (FSO, FPSO) và công trình biển di động (giàn khoan biển di động) đều là tàu biển. Và nằm trong đối tượng quy định tại Nghị định số 29 về đăng ký và mua, bán tàu biển và phải chịu những quy định khắt khe về tuổi tàu nhập khẩu như đã nói trên.

Đáng nói là Nghị định số 29 chỉ áp dụng với kho nổi mang cờ quốc tịch Việt Nam mà không áp dụng cho kho chứa nổi mang cờ quốc tịch mang cờ quốc tịch nước ngoài hoạt động ở vùng biển Việt Nam. Điều này cũng có nghĩa là các kho chứa nổi mang cờ quốc tịch nước ngoài lần đầu đưa vào khai thác không bị giới hạn về tuổi. Trên thực tế, một số doanh nghiệp đã vận dụng điều này để đưa các kho chứa nổi nhiều tuổi, mang cờ quốc tịch nước ngoài hoạt động ở vùng biển Việt Nam làm tăng rủi ro về an toàn và ô nhiễm môi trường biển.

Xuất phát từ thực tế trên, trong một hội nghị bàn về những bất cập cần sửa đổi trong Bộ luật HHVN sau 5 năm triển khai thực hiện, đại diện Cục Đăng kiểm Việt Nam kiến nghị cần quy định tuổi kho chứa nổi mang cờ nước ngoài đưa vào khai thác lần đầu tại vùng biển Việt Nam căn cứ theo Nghị định 29 để đảm bảo sự công bằng cũng như mục đích tăng cường khả năng hoạt động an toàn và bảo vệ môi trường biển của phương tiện.

Đại diện Đăng kiểm Việt Nam cũng dẫn chứng thêm rằng: Điều 2, Phụ lục 1 của Công ước ước quốc tế về ngăn ngừa ô nhiễm do tàu gây ra (Marpol 73/78) quy định: Đối với công trình cố định hoặc công trình nổi bao gồm cả kho chứa nổi làm nhiệm vụ thăm dò, khai thác tài nguyên biển và đáy biển tiếp giáp với bờ biển thuộc chủ quyền của quốc gia ven biển thì Chính quyền hàng hải là Chính phủ của quốc gia ven biển liên quan đó. Đối với tàu mang cờ của một quốc gia nào đó thì Chính quyền hàng hải là Chính phủ của quốc gia đó.

Như vậy, tất cả các kho chứa nổi hoạt động tại vùng biển Việt Nam không phụ thuộc vào việc mang cờ Việt Nam hay mang cờ nước ngoài, Chính quyền hàng hải của kho chứa nổi là Chính phủ Việt Nam. Việc khai thác kho chứa nổi tuổi cao cần đặc biệt quan tâm về vấn đề an toàn và ô nhiễm môi trường biển do rủi ro trong khai thác rất lớn. Vì vậy, Việt Nam cũng cần có quy định về tuổi đối với kho nổi mang cờ quốc tịch nước ngoài lần đầu đưa vào hoạt động ở vùng biển Việt Nam.

Về vấn đề này, Phó Cục trưởng Cục Hàng hải VN Trần Thanh Minh cho biết: “Là kho nổi thì theo quy định của Bộ luật HHVN là tàu biển. Đã là tàu biển thì phải đăng ký, đăng kiểm. Nếu của nước ngoài thì đăng ký đăng kiểm ở nước ngoài. Nếu xin đăng ký, đăng kiểm ở Việt Nam thì phải dưới 15 tuổi theo quy định của Nghị định 29. Còn mình cấm người ta kho nổi trên 15 tuổi không được hoạt động trên vùng biển Việt Nam, chả lẽ cũng cấm hoạt động với những kho nổi của mình như Chí Linh, Chi Lăng, Ba Vì... đang trên 30 tuổi?”.

Ông Minh cũng nói thêm rằng: Tàu biển trên 15 tuổi thì không được nhập khẩu nhưng điều đó không có nghĩa là tàu biển nước ngoài trên 30 tuổi không được vào làm hàng tại cảng biển Việt Nam.

Thật sự là như vậy. Việt Nam ta còn nghèo mà. Chúng ta hạn chế như thế nhưng có rất nhiều tàu thuộc các công ty Việt nam vẫn hoạt động , vẫn được mua về nhưng nhập quốc tịch nước ngoài . Thực tế cho thấy chúng ta chỉ cấm được các tàu treo cờ Việt Nam theo luật Việt nam chứ luật biển quốc tế chưa có giới hạn về điều này nên Pháp luật Việt nam cũng không thể làm được điều này.
Thân ái ! các bạn xem mình đúng sai ở chỗ nào nhé !